Intellectuele eigendom

Intellectuele eigendom (IE) is de verzamelnaam voor rechten op uitgewerkte ideeën en creatieve concepten, zoals vormgeving, uitvindingen, muziek, merken, software, games, teksten en foto's.

Ben je een ondernemer met een uitgewerkt idee of concept dat je op de markt wilt brengen? Dan kun je jouw creaties beschermen door er intellectuele eigendomsrechten (IE-rechten) voor aan te vragen. Er zijn verschillende soorten intellectuele eigendomsrechten, die je los van elkaar of in combinatie kunt gebruiken. De keuze die je maakt, is afhankelijk van verschillende factoren.

Voorbeeld: Stel, je hebt een idee voor een pasjeshouder. Het idee op zich kun je niet beschermen. Het idee kan namelijk op verschillende manieren worden uitgewerkt. Daaruit kunnen verschillende soorten producten ontstaan.

idee uitwerken

Als je jouw idee hebt uitgewerkt, kun je kijken met welke IE-rechten je het product kunt beschermen. In dit geval kan een aantal opties van toepassing zijn:

  • een modelrecht voor het design van de pasjeshouder;
  • een octrooirecht voor de techniek waarmee de pasjes in en uit de houder kunnen worden geschoven;
  • een merkrecht voor de naam en/of het logo waaronder het product op de markt wordt gebracht.

Het oorspronkelijke idee, een houder voor pasjes, blijft hetzelfde. De uitwerking van het idee (zie plaatje hierboven) is verschillend. Er zijn immers verschillende producten ontstaan die allemaal op een eigen manier beschermd kunnen worden.

Wist je dat...

  • Ieder intellectuele eigendomsrecht (IE-recht) iets anders beschermt?
  • Bepaalde IE-rechten vanzelf ontstaan en je die niet hoeft te registreren?
  • Er in verschillende registers informatie beschikbaar is over geregistreerde IE-rechten?
  • IE-rechten de tijd en de mogelijkheid geven om jouw creaties  te commercialiseren?
  • Als je een IE-recht registreert, je dit altijd doet voor een bepaald gebied?

Waarom is intellectuele eigendom belangrijk?

Basiskennis over intellectuele eigendom kan het verschil maken tussen een succesvol en een minder succesvol bedrijf. Daarom is het belangrijk om te weten:

  • Welke IE-rechten er zijn;
  • Welk(e) recht(en) je hebt;
  • Welke bescherming de verschillende rechten bieden;
  • Of je deze rechten moet registreren of dat bescherming automatisch ontstaat.

Stel, je kijkt - als je jouw handelsnaam registreert - wel in het Handelsregister, maar niet in het officiële Merkenregister of de naam al door iemand anders is geregistreerd. Dan loop je het risico dat die ander jou op zeker moment aanspreekt en je de handelsnaam niet meer mag voeren. Dit betekent extra kosten voor het wijzigen van de naam op bijvoorbeeld je website, in brochures, op social media en op je briefpapier.

De beeldmarketeers helpt klanten met het juiste beeld voor website, webshop of social media. De waarde van ons bedrijf zit in onze klanten, maar zeker ook in ons merk. Daarom hebben wij onze naam met logo geregistreerd.
Marc Vreuls
Marc Vreuls: oprichter/eigenaar
de beeldmarketeers
Een eigen ontwerp is een stukje expressie van jezelf. Wellicht kunnen anderen niet maken wat jij kan, maar ze kunnen het altijd kopiëren. Dus bescherm jezelf als ondernemer en leg het vast!
Achraf Bahit
Achraf Bahit
"HYENAS" Art & Fashion

Welke intellectuele eigendomsrechten zijn er?

    Er zijn verschillende soorten intellectuele eigendomsrechten, en rechten die daar sterk op lijken, om je uitgewerkte idee te beschermen. Sommige rechten ontstaan vanzelf, andere rechten moet je eerst registreren. Voor alle rechten geldt dat je aan voorwaarden moet voldoen om ervoor in aanmerking te komen.

      Wat wordt beschermd? Wat betekent het? Voorbeeld

    Auteursrecht
    (ontstaat vanzelf)

    Originele werken

    Recht om openbaar te maken 
    Recht om te verveelvoudigen
    Persoonlijkheidsrechten

    Boek, software, schilderij, webcontent (tekst,
    video, animatie, plaatje)

    Chipsrecht
    (ontstaat vanzelf)

    Topografieën van halfgeleider-
    producten

    Recht om te verveelvoudigen
    Recht om te exploiteren

    Computerchip
    Databankenrecht
    (ontstaat vanzelf)
    Een verzameling van werken of
    gegevens
    Recht om op te treden tegen
    opvragen en hergebruiken
    van elementen zonder
    toestemming producent.
    Vacature website
    Handelsnaamrecht
    (ontstaat door het eerste gebruik)
    Naam waaronder onderneming
    handel drijft
    Recht op het gebruik in
    een bepaald gebied
    Bedrijfsnaam
    Kwekersrecht
    (ontstaat door registratie)
    Plantenras Recht om teeltmateriaal
    te exploiteren
    Jonagold

    Merkrecht 
    (ontstaat door registratie)

    Onderscheidingsteken Monopolie op het gebruik 
    Recht om ander gebruik te
    verbieden
    coolblue
    Modelrecht 
    (ontstaat door registratie)
    Vormgeving van een product Monopolie op het gebruik
    Recht om ander gebruik te
    verbieden
     
    Meubels
    Octrooirecht 
    (ontstaat door registratie)
    Een technisch product of proces Recht om te exploiteren  Paint brush clip, medicijnen
    Domeinnaam
    (ontstaat door registratie)

    Het unieke adres van een
    webpagina

    Recht op het gebruik van de
    domeinnaam
    https://www.boip.int
    Bedrijfsgeheim
    (ontstaat vanzelf)
    Bedrijfsgeheimen Bescherming tegen derden
    die bedrijfsgeheim op onrecht-
    matige wijze afhandig maken 
    Recept voor Coca-Cola
    Oorsprongsbenamingen, geografische
    aanduidingen en traditionele 
    specialiteiten

    (ontstaat door registratie)
    Streekproduct Bescherming tegen misbruik of
    tegen praktijken die de
    consumenten kunnen misleiden. 
    Gorgonzola, Brussels Grondwitloof,
    Maatjesharing

    Breng jouw intellectuele eigendom in kaart

    Heb je een nieuw bedrijf, een nieuw product of een nieuw idee? En wil je inzicht krijgen in welke rechten van toepassing zijn in jouw situatie? Doe dan de ideeSCAN. Het invullen van de online vragenlijst neemt ongeveer 10 minuten in beslag. Vervolgens kun je direct het uitgebreide resultaat downloaden.

    Doe de ideeSCAN voor België   ideeSCAN België

    Doe de ideeSCAN voor Nederland  ideeSCAN Nederland

     


    Namaak

    Namaak en piraterij is illegaal. Het is wijdverspreid en er gaan miljarden in om. Ongeveer vijf procent van de invoer in de Europese Unie bestaat uit namaak en illegaal gekopieerde producten (piraterij). Dit vormt een grote bedreiging voor hedendaagse economieën.

    Producenten van namaak versturen hun producten via ingewikkelde routes en maken gebruik van vele tussenpersonen. Dit is een belangrijk probleem bij de bestrijding van de handel in namaak. De strijd tegen de inbreuk op intellectuele eigendom is niet alleen belangrijk voor de werkgelegenheid,  maar ook voor de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van consumenten die de namaakproducten kopen en/of gebruiken.

    namaak

    Juridische mogelijkheden

    Namaak en piraterij is een vorm van criminaliteit die in de meeste landen strafbaar is. Wie inbreuk maakt op de intellectuele eigendom van een ander loopt het risico op strafrechtelijke vervolging en gevangenisstraf. De eigenaar van IE-rechten kan een civielrechtelijke procedure starten als hij namaak of piraterij vermoedt. Dan kan er beslag gelegd worden op de namaakproducten of een schadevergoeding worden toegekend.

    Er zijn verschillende mogelijkheden om als eigenaar van intellectuele eigendomsrechten op te treden tegen inbreukmakers:

    1. Neem contact op met de inbreukmaker;
    2. Stuur een sommatiebrief;
    3. Neem een advocaat in de arm;
    4. Stap naar de rechter.

    Ook is het mogelijk om de douane te vragen op te treden tegen producten die kopieën zijn van die van jou of tegen producten waarop jouw merk zonder jouw toestemming is aangebracht.
    Douanemaatregelen in Nederland
    Douanemaatregelen in België

    Enforcement Database

    In de Enforcement Database (EDB) staat informatie over producten waaraan een intellectueel eigendomsrecht is verleend, zoals een geregistreerd merk of model. Deze tool is toegankelijk voor politie en douaneambtenaren van alle EU-lidstaten en maakt het voor hen makkelijker om namaak te identificeren en actie te ondernemen. Voor het aanvragen van een EDB-account heb je een geldige merkregistratie of modelregistratie binnen de Europese Unie (EU) nodig.

    Wordt er inbreuk gemaakt op jouw rechten en heb je advies nodig? Neem dan contact op met een IE-professional.


      Hoe herken ik namaak

      Je kunt op een aantal dingen letten om de kans te verkleinen dat je zelf namaak koopt:

      1. Prijs
        Als een product van een bekend, duur merk voor weinig geld te koop is, dan klopt dit vaak niet. Zeker op het moment dat andere verkopers een veel hoger bedrag vragen voor hetzelfde product.
      2. Kwaliteit
        De afwerking van namaakproducten is vaak slordig. Kijk ook goed hoe het logo eruit ziet.
      3. Identiteit van de verkoper
        Controleer de gegevens van de webshop om erachter te komen of deze echt bestaat.
      4. Kwaliteitskenmerk website
        Controleer op de website van degene die het kwaliteitskenmerk uitgeeft of het ook echt aan die webshop is toegekend. Kijk ook of de website er professioneel uitziet. Veel taalfouten en onduidelijke afbeeldingen kunnen een indicatie zijn van een malafide website.
      5. Veilig betaalmiddel
        Betaal altijd via een beveiligde pagina, te herkennen aan het hangslotje of sleutellogo en een url die begint met https.

      Was deze informatie behulpzaam? Nee
      Wat kunnen we verbeteren volgens jou?
      Was deze informatie behulpzaam? Ja
      Bedankt! Wil je laten weten wat je goed vond of wat er nog beter kan?

      Formulier aan het laden...

      Volg ons op LinkedIn

      Tips en inspiratie voor ondernemers.

      Bespaar flink en krijg 75% van je aanvraagkosten terug! Lees hier hoe.

      Lees meer